”Education Australia” Info Session

“Education Australia” Information Session

One: South Australia

Date: 2012:06.23

Time: 10:30AM-1.30PM

‎10.30               Opening remarks and introducing presenters

10.45-11.05    Lucky country Australia: Mr. David Lawson-AusTrade Commissioner 

11.05-11.20    South Australia-Festival State: James Harris, AVID Mongolia

11.20-11.40    University of Adelaide (Khurelbat-ADS 2010 )

11.40-12.00    Flinders University (Batkhishig ALA-2011)

12.00-12.20    Quiz (Bolormaa ADS-2009)

12.20-12.50    Australian Government Scholarship opportunities (Alimaa-ADS 2003, ALA-2009)

12.50-13.20    Q & A

13.30                Closing and group photo.

Two:

Due to many requests from employers, we have extended the registration till June 20th, 2012. Please, encourage your friends and colleagues to register by sending a CV to mordogch@yahoo.com. The event is by invitation ONLY. One rule for everyone. No exception.

Ажил олгогчдын хүсэлтээр бүртгэлийн хугацааг 2012.06.20 хүртэл сунгав. Өөрийн найз нөхөд, хамт ажилладаг зорилтот бүлгийн хүмүүсдээ СиВи-гээ mordogch@yahoo.com руу илгээж бүртгүүлэхийг зөвлөөрэй. Энэ арга хэмжээнд зөвхөн УРИЛГААР оролцох боломжтой. Нэг дүрэм бүх хүнд үйлчилнэ.

Three: 

I am strongly recommend you to read widely about Australia. Two our Australian presenters will give a speech in English, therefore it will very helpful to have background information. Also, we will have a QUIZ to freshen-up.

Та бүхнийг Австралийн тухай боломжоороо олж мэдэхийг зөвлөж байна. Манай хоёр илтгэгч англи хэл дээр ярих учраас тодорхой мэдээлэлтэй байвал та бүхэнд ойлгоход хялбар байх болно. Бид мөн”Асуулт-Хариулт”-ын уралдаан зохион байгуулж, гэнэтийн бэлэг барих болно.

See you guys on June 23. Please, come 15 minutes early for registration.

6 сарын 23-нд уулзацгаая. Бүртгэлд зориулж 30 минутын өмнө ирээрэй.

Өөрийгөө танилцуулж сурах нь.

Өөрийгөө зөв зүйтэй танилцуулж сурна гэдэг нь хувь хүний зан чанар, хандлагаас их хамаарах юм. Хүүхдүүдийн захиаг уншихад нийтлэг ажиглагдсан зүйлс.

Олон улсын харилцаа төгссөн хүүхдүүдийн захиа цэгцтэй, өгүүлэмж зөвтэй байх юм. Гадаадын хөрөнгө оруулалттай байгууллагад ажилладаг залуучуудын СиВи нь стандарт шаардлага хангасан байх юм. Имэйлээ ярианы хэлээр их бичицгээх юм. Англиар бичсэн СиВи-нд үг үсэг, нэр томъёоны алдаа их байх юм. Нийтлэг дутагдал нь referee буюу чамайг хэн бэ гэдгийг хэлж чадах хүмүүсийн нэр, албан тушаал, холбогдох утас огт байхгүй байлаа.

Залуучууд ч гэлтгүй сонгуульд нэр дэвшигчдийн танилцуулга үзээд гайхшаа барж суутал Peakfinder: http://nomiinclub.blogspot.com/ ингээд сайхан биччихжээ. Тэгэхээр залуучууд СиВи гэж юу вэ гэж асуух нь аргагүй ч юмаа даа.

СиВи буюу Curriculum Vitae (латин хэлний “Амьдралын замнал” гэсэн утгатай үг) гэдэг нь чиний дэлгэрэнгүй нэрийн хуудас. Чамайг хэн бэ гэдгийг богино  хугацаанд олж мэдэх хамгийн хүчирхэг танилцуулга. Заримдаа Resume гэж нэрлэх нь ч бий.

Массачусетсийн Технологийн Их сургуулийн ийм лавлах байна. Илүү их академик талын буюу магистр, докторт сурах хүсэлтэй хүмүүст хамааралтай.

СиВи яаж бичих вэ? http://gecd.mit.edu/sites/default/files/CV%2008_11_0.pdf

Захиа яаж бичих вэ? http://gecd.mit.edu/sites/default/files/Cover%20Letters%2008_11_2.pdf

Нийтлэг мэдээлэл гэвэл http://www.cvtips.com/ сайхан вэб байж байна. Гүүгэл-дээд гараад ирэх юмыг хийж чадахгүй байнаа гэдэг нь зорилтот бүлэгт тавьж буй сүүлийн шалгуурыг хангахад маш их цаг зарцуулах шаардлагатайг харуулж байна.

Энэ блогийн сүүлийн нэг жилийн бичлэг мэдээлэл боловсруулах, шүүлтүүртэй хандаж сурах ур чадвар эзэмшүүлэхэд чиглэгдсэн юм. Энгийн зүйл бичихээр хандалт ихэсдэг, тархи толгой ажиллуулах зүйлс бичихээр багасдаг нь мэдээлэл боловсруулах ур чадвар дутмаг байгаагаас болж байгааг өнгөрсөн жил ажигласан. Тогтмол уншдаг 100 хүн байдаг. Тэдний ихэнхи нь гадаадад сурдаг. Тэгэхээр энэ ур чадвар манай боловсролын системд байхгүй байгааг харуулж байна. Яавал энэ ур чадварыг эзэмших вэ? Их унших хэрэгтэй, бодох хэрэгтэй. А-аас Я гэдэг шиг шууд зааж болохгүй “зөөлөн” мэдээлэл учраас зөвхөн туршлагаар бий болдог зүйл юм.

Бэлэн хоол 

Шүүмжит сэтгэлгээ

Мэдлэгийг хянах боломжтой юу?

Мэдээлэлд шүүлтүүр тавих нь.

Хил, хэл, мал гуравтайгаа байвал бид БАЯН

Ямар мэргэжлээр сурах вэ гэдэг асуултын хариу:

Тоо юу, хэл үү?

Чухлын чухал мэргэжлүүд

Завтай хүн

Зан төлөвдөө нийцүүлэн мэргэжлээ сонгох нь

Энэ блогт саяхнаас зочилсон хүмүүс уншаад байж дээ. 2009 оны 1 дүгээр сараас хойш будаа, цагаа болох зүйл их ч бичиж. Олон ч хүүхэд хичээн зүтгэсээр тэтгэлэгт хүрч. Тэнд миний оруулсан хувь нэмэр бий гэж бодохоор “сайхан зан” хөдлөөд энэ бичлэгийг хийлээ. Миний олж цулуулсан мэдээлэл, сурсан мэдсэн зүйлс, амьдралын туршлага олон хүнд түгэж, тус дэм болох болтугай.

Хүндэтгэсэн

Алимаа

2012.06.09

PS: СиВигээ явуулахдаа CV_NAME.doc эсхүл .txt .pdf файлаар явуулна уу. Жишээ нь CV_ALIMAA.doc г.м.

Study in the USA

Америкт бакалаврт суралцах боломж

http://mongolia.usembassy.gov/ugrad3.html

Бакалавр, магистрт суралцах боломж

http://www.gobieducation.org/index_1.html

ИЧ: Зарлалын бодит үнэнийг тухайн байгууллагын веб хуудасны эзэн хариуцна. Хи хи хи.

Бэлэн хоол

Хоёр минутын бэлэн гоймонг англиар instant noodle гэж нэрлэдэг. Хэрэв анзаарсан бол эхний үед миний өгсөн “будаа, цагаа” нь нэг, хоёр, гурав гэж дугаарласан, амаа түлчихгүй шиг идчихэд болохоор бэлэнгээс бэлэн байсан бол сүүлийн үед “тогооч” би хоолныхоо амт, чанарт сүрхий анхаарч байна. Идэхээсээ өмнө эх болсон хамаг амьтан зургаан зүйлсийн тухай, хоол байтугай өвдөл цөвдөлхөн ч олдохгүй байгаа бусдын талаар бодуулах гэж, та нарыг өлөн хоосон явахад хоолондоо түрүүлээд хүрчихсэн тарган, цатгалан хүмүүсийг “унаган буяны таргатай” гэж магтахаасаа өмнө тэд тарга тэвээргээ хэрхэн хадгалж байгаа талаар нь эргэцүүлэн бодуулахын тулд төрөл бүрийн сэдвээр бичиж эхэллээ.

Мэдээж өгч буй мэдээллийг хүлээж авахад “бэлэн” болсон хүмүүс үүнийг ойлгож, олж харж чадна. Түүнээс түүхийн аль ч цаг үед, суралцах явцад “будааны хүүхдүүд” оршсоор байдгийн адил шүүмжит сэтгэгчид мөн байсаар байна. Хэрэвзээ эдгээр өгүүлбэрүүд асуулт дагуулж байвал мэдлэгийн талаар бичсэн постуудыг эргээд уншаарай.

Идэвхитэй нүүрномдсон хоёр сарын хугацаанд олж харсан хамгийн том ололт нь залуу насны максимализм дээр радикал үзэл ямар их газар авч байгааг, тэр үзлээ илэрхийлэх арга хэлбэр ямархуу байгааг мэдэрлээ. Залуучуудын энэ их эрч хүчийг зөв гольдирол руу нь залах институц тогтолцоо байхгүй байгаа нь үүний нэг шалтгаан юм. Тухайн үедээ зуун хэдэн их дээд сургуулийг байгуулсан шалтгаан нь мөнгө санхүүгээс гадна залуучуудыг төлөвшүүлэх институц тогтолцоог ажиллуулах байсан баймаар юм. Даанч энэ систем ажилласангүй.

Оюутны холбоо, монголын залуучуудын байгууллага г.м залуучуудын эрх ашгийг хамгаалах ёстой олон нийтийн байгууллага нь “сэргэлэн” нэгний карьерээ өсгөх шат дамжлага болон хувирч, популист улс төрчингүүдийн дараа үеийг бэлдэх болсоор даруй арван жил болжээ.

Хүний хөгжлийн хувьд залуучууд ямагт максималистууд байдаг. Би ч өөрөө тийм байсан. Аливаа зүйлийг абсолют утгаар нь хүлээж авах энэ үзэл дээр нь мэдээллийн сөрөг урсгал нэмэгдээд радикаль үзэл болж бүрэлдэх хөрсийг сайхан бүрдүүлж өгч байна. Мэдээллийг шүүлтүүртэй хүлээж авах туршлага, дадал суугаагүй тэд эрх мэдэлтнүүдийн мэдээллийн талбар дахь зарлаагүй дайны далд хохирогсод. Ажиллах хүчний дөрвөн хүн тутмын нэг болсон 25-35 насныхны дунд гутарсан цөхөрсөн хүмүүс ихсэж. Тэдний цөхрөлөө илэрхийлж буй хэлбэр нь миний хувьд хамгийн сонирхолтой байдаг.

Хэвлэл мэдээллээр бичээд, яриад байгаа шиг манай улс, бид тийм ч их баларчихсан, болохоо больчихсон бишээ. Жишээлээд байгаа хөгжлөөрөө “тасарчихсан” орнуудын сүүлийн 100 жил бүтээсэн нийгмийн хөгжил, байгуулалтыг хийх гэж зүтгэцгээж байна. Бид чинь Африктай харьцуулахад “улс, үндэстэн”-ээ аль эрт байгуулчихсан хүмүүс.

Цагаан морин жил нийгмийн байгуулалт солигдсоноос хойш хорин жил өнгөрч. Үндсэн хуульдаа тунхагласан ХҮНЛЭГ, АРДЧИЛСАН нийгэм байгуулах явцдаа АРДЧИЛАЛ-д өндөр ач холбогдол өгсөнөөс хүн төвтэй нийгэм байгуулах асуудлыг орхигдуулсны гор нь энэ бухимдал, цөхрөлөөр илэрч байгаа юм. Хэрэвзээ Үндсэн хуулийн тодорхойлолтыг харвал ХҮНЛЭГ нэгд, АРДЧИЛСАН хоёрт байгаа биз???

“Тууврын замд” киноны хэлц үг “Түрүүлж нүү, өрсөж ид” зарчмаар хорин жилийг туулахдаа хүнлэг байдлын гол үндсэн агуулга нь болох тэгш боломж олгох систем ажилласангүй. Үүний үр дүнд баян, ядуугийн туйлшрал үүсч, бидний голоод хаячихсан Марксийн сургаальд гардаг “ангийн тэмцэл” хурцадахаас сэргийлэн популист амлалтууд  хөвөрч байна.

Чинээлгээ болъёо гэхэд мэдээлэлтэй дундаж давхарга бүрдүүлэхэд эрх баригчид юу хийхээс хамаарч бидний дараагийн 20 жилийн хөгжлийн чиг хандлага тодорхойлогдоно. Өнөөдрийн боловсролын системд хийгдэж буй өөрчлөлтүүд үүнд чиглэгдэж байгаа. Харин хэлбэрийн өөрчлөлт үү, агуулгын өөрчлөлт үү? Хэрэвзээ яг одоо энэ өөрчлөлтийг шүүмжилж эхэлбэл үүнийг ойлгож хүлээж авах шийдвэр гаргагчийг өдрийн цагаар локатор бариад хайсан ч олдохгүй байх магадлал өндөр юм. Тийм болохоор үр дүнгүй зүйлд цаг, нээрвээ зарж суухаар залуустаа бэлэн хоол өгчөөл, сайхан аашаа хөдлөхөөр төрөл бүрийн амт хачир оруулчаал сууж байвал миний хувьд болоо доо. Яагаад гэвэл 2005 онд Дэлхийн банкнаас ядуурлыг бууруулах чиглэлээр семинар зохиоход үг хэлсэн бүх хүмүүс хүүхдийн мөнгө 25 мянган төгрөгийг дэмжиж байсан юм. Аниа нь дутагдлын хажуугаар дуугай өнгөрөх биш “Та нар үр удмаараа халамжийн тэтгэмжээр амьдардаг хүмүүсийн бүхэл бүтэн бүлэг гаргаж ирэх гэж байна шүү дээ” гэх мэтээр шүүмжлээд амжилтад хүрээгүй. Үр дүнд нь төрөлт ялангуяа орлого багатай өрхийн гишүүдийн тоо гэрлийн хурдаар өссөн, намууд халамжийн амлалтаар уралдсан. Тэр ч байтугай одоо бүлэг байтугай нийгмээрээ халамж хүртэцгээж байна шүү дээ…

Тэгшээд: Өнөөдөр нилээд их бодож байж идэхээр будаа чаналаа шүү. Шингүүртэй байх болтугай.

Critical thinking

Барууны их сургуульд магистрт сурахад энэ “шүүмжит сэтгэлгээ” маш чухал. Нэгэнт унших судлах юм маш их, өөрийн санааг бусдын санаагаар баяжуулан нотлоно гэдэг нь зөвхөн санал нэг байгаагаа хэлээд хуулан бичнэ гэсэн үг биш. Бусдын санааг баримттайгаар няцаах нь энэ “шүүмжит сэтгэхүйн” илрэл. Түүнээс шууд шүүмжлээд шүүмжлээд муу, муухайг нь дуудах огт биш.  Товчоор хэлбэл “шүүмжит сэтгэлгээ” гэдэг нь академик мэдлэг, байр сууриа батлахын тулд учир шалтгаанаа объектив гаргаж тавих чадвар юм даа.

Хэрэвзээ миний бичсэн сүүлийн үеийн постуудыг ажваас шүүмжит бас дээр нь бүтээлч сэтгэлгээг өдөөх зорилго агуулсан болохыг харж болох юм. Ерөнхийдөө шүүмжит сэтгэлгээ гээд байгаа зүйл нь дараах байдлаар илэрнэ.

• Ном, лекц, нийтлэлүүд нь маш их мэдээллийг агуулдаг. Бичигчийн сэтгэгдэл, байр суурь, тайлбараас нотлох баримтаа салгах. Бичигчийн гаргаж буй санааг үнэлэх. Жишээ: “Хөрөнгийн биржийн луйварчид”. Ёс зүй буюу болох болохгүй хязгаар нь мөнгөөр хэмжигддэг бол хичнээн суут ухаантан, маш сайн боловсролтой хүн байгаад чиг гамшигт хүргэнэ.
• Бичигч бүр нэг санааг өөр арга барилаар, бүр эсрэг тэсрэг байр суурийг ч илэрхийлдэг. Хооронд нь харьцуулах . Жишээ: Ө. Ганзориг ”Model trading” (2011.08.11)
• Бичигч нь нийгэм, соёлын хувьд нэг талыг барьсан үзэл бодол илэрхийлэх. Тод жишээ монголчууд бид бүхнээс агуу, тусгай ард түмэн.
• Аливаа санаа нь хувь хүний итгэл үнэмшил, ёс зүй, мэдлэг, мэдээлэлтэй зөрчилдөнө. Иймд аль болох объектив дүгнэлт хийх. Жишээ: Гадаадын иргэд Mонголын тухай бичихээр бидний ихэнхи эмзэглэн хүлээж авдаг. Кимура Аяако “Тархины тураал”
• Аливаа мэдлэг, санаа нь олон талтай. Иймд гаргаж буй санаагаа яагаад гэдэг асуултын хариултаар нотлох шаардлагатай. Жишээ: Яг одоо НН дээр мэтгэлцээн өрнөж байна. Нийтлэгч Аанхаагийн өчигдрийн статус: “Аймар их сонссон үг байна. Гэхдээ сайн хэлж мэдэхгүй байна” . 2011 оны тэргүүн мисс И.Төгсөө. “Миний нутгийн газар шорооноос бурхан гуйсан ч битгий өг гэж хэн хэлсэн бэ” гэсэн асуултанд хариулсан нь. 

Зөв хариулт нь Модун Шанью. Гэвч Бурханы шашин Монголд 16-17-р зууны үед нэвтэрч эхэлсэн бөгөөд түүнээс өмнө Бурхан гэдэг ойлголт ард түмний дунд өргөн дэлгэр байгаагүй. Бид Хөх тэнгэр, эцэг тэнгэр, эх газраа шүтэж амьдардаг нүүдэлчид байлаа. Тэгэхээр энэ үг нилээд сүүлд буюу 18-19-р зууны үед дэлгэрсэн. Эсхүл Сүх жанжны хандах зүгийн тухай хэлсэн шиг хэн нэгэн зохиочоод аваачаад “наасан” эд.

• Эссэ, диссертацийн бүтэц, зохион байгуулалт нь тодорхой, уншигч “нээрээ ч тийм дээ” гэж бодохуйц, логиктой байх. Жишээ: Батбаяр. “НАТО, мөнгө, цус” (www.news.mn)   

PS: Мунхаг би “Critical thinking” -“Шүүмжит сэтгэхүй” гэж орчуулсан нь хэр зөв бол???

Чухлын чухал мэргэжлүүд

Ойрын 5 жилд үнэд орох мэргэжлийн чиглэл:

1. Биологи, хими технологи, хүнс:

               Хүлэмжийн тариалалт: (hydroponics, aeroponics, ургамал, амьтан судлал, арчилгаа (цэцэрлэгжүүлэлт,  гахай, тахиа, галуу, жимсний аж ахуйн)

              Хүнсний бүтээгдэхүүн нөөшлөх технологи,  хоол хүнсний илчлэг судлаач, бактер судлаач,   

   2.      Хүн судлал, анагаах: Сэтгэл судлал-psychology, сэтгэл зүйч-psychotherapy, хөнгөвчлөх эмчилгээ-palliative care, донтолт судлаач-addiction study, ахмад настны сувилгаа-aged care, хөгжлийн бэрхшээл судлал-disability study, гоц авьяастан судлал-gifted education, бэлгийн цөөнх чиг хандлага судлал- queer study, идэвхижүүлэгчид-life coach, нийгмийн ажилтан-community development, илчлэг судлал-dietology,

3.            Техник, технологи-Усан хангамж, усны хайгуул- hydrology, инженерийн байгууламжийн арчилгаа-infrastructure maintenance, өндөр настай барилга, байгууламжийн ашиглалт, хамгаалалт-heritage site maintenance, refurbishment,

Мэргэшлүүд. Ямархуу хувь хүн байвал тохирох вэ

Нийгмийн эмх замбараагүй байдал, онцгой байдлын үед ажиллах зохицуулагчид, шийдвэр гаргагчид. Маш олон талын мэдлэгтэй, тусгай бэлтгэгдсэн хүмүүс, гэхдээ хүчний байгууллагын ажилтнуудаас өөр. IQ өндөртэй хүмүүс. Латераль сэтгэлгээ сайтай, эмоцио дээд зэргээр хянах чадвартай,  нийгмийн ур чадвар, маргааныг зохицуулах чадвар маш өндөр хүмүүс.

Гэмт хэрэг, форенсик судлал. Задлан шинжилгээ хийх, латераль сэтгэлгээ сайтай, хүний сэтгэл зүйн профайль гаргах ур чадвар маш өндөр. Нийгэм-соёлын антропологиор төгссөн хүмүүс энэ чиглэлээр мэргэших боломжтой. Донж төвийн Төгөлдөр шиг хүмүүс.

Лайф көүч: Эктраверт, тайлбарлан таниулах, итгэл үнэмшил төрүүлэх чадвар маш өндөр, хүний сэтгэл зүйн мэдлэг өндөр, нийгмийн ур чадвар сайтай,  амьдралын эерэг туршлагатай. EQ (Emotional Quotient) өндөртэй хүмүүс. Багш, эмч гэх мэт хүнтэй ажилладаг мэргэжлийнхэн энэ чадварыг эзэмшихэд дөхөм. Лэйди төвийн Энхтулга байна.

Хувийн туслах, Personal Assistant: Нягтлан бодох, бичиг хэрэг хөтлөлтөөс авахуулаад олон нийттэй харьцах, хүүхэд асрах, сайхан хоол хийх хүртэл бүх талын авъяастай, үнэнч, ёс зүй өндөр, нууц сайн хадгалдаг хүмүүс. Чөтгөр Прада өмсдөг киноны охин шиг.  

Тэмдэглэлт үйл ажиллагаа зохион байгуулагчид Event organizer: Хурим, гавъяатын угаалгаас аваад хүүхдийн төрсөн өдөр, шинэ байрны найр, номын хурим зэргийг шинэлэг, сонирхолтой зохион байгуулах зорилготой. А төлөвлөгөөнөөс гадна ямагт Б төлөвлөгөөтэй байдаг хүмүүст тохирно. Дизайн мэдрэмж, уран сэтгэмж, хүнтэй хэл амаа ололцох, зохицуулах чадвар өндөртэй, “гүйдэг” хүмүүс. СУИС-ын соёл, урлагийн менежер анги төгссөн хүүхдүүд үүнийг өлхөн хийж чадна даа. Би завтайсан бол энийг ёстой нээрээ гялалзуулна.

Хувийн стилист, шоппер, имижмэйкэр, ПиАрчин. Улс төрч, одод, завгүй бизнесмэнүүд, тэдний гэр бүлд зөвлөгөө өгдөг хүмүүс. Эдгээр хүмүүсийн хувцаслалт стиль нь нийгэмд маш том сурталчилгаа болдог тул завгүй хүмүүс энэ үйлчилгээг авснаараа хувийн ПиАр хийж, ТВ-д төлбөртэй ярилцлага өгснөөс хамаагүй бага мөнгөөр өөрийгөө таниулах боломжтой юм. Хэрэгтэй газар, хэрэгтэй хүмүүстэй, хэрэгтэй цагт байх ажлыг зохицуулдаг сайн ПиАрчинтай бол айл болгонд авилга өгөлгүйгээр УИХ-д залрахад 2 жил хангалттай. Ялалтын 60 жилээр байхаа, манай улсын Тэргүүн хадагтай шиг тод цэнхэрээр “намирсан” хүн Ялалтын талбайд лав байгаагүй дээ.

Хувийн дасгалжуулагч, идэвхижүүлэгч: Хамтдаа жим-д дасгал хийдэг, дасгал, хөдөлгөөнийг хэрхэн зөв хийхийг зааж, сургаж, үлгэрлэн үзүүлдэг хүмүүс. Хэрэвзээ ийм үйлчилгээ байвал би болон миний найз нөхдөөс байнга биш ч сардаа нэг удаа авах хүмүүс их л байх юм.

Жич. Зарим мэргэжлийн нэрийг монголоор буруу буулгасан байж магадгүй шүү. Тодоор бичигдсэн мэргэжлээр сурах хүсэлтэй, Их дээд сургуулийн 2-р курсээс дээш ангид сурдаг, эсхүл төгссөн, англи хэлний АйЛТС оноо ядаж 5.5, ТОЕФЛ 530-тай хүмүүс сэтгэгдлээр мэйл хаягаа үлдээгээрэй. Эдгээр хүмүүстэй хоёр жил тулж ажиллах болно.

Хүндэтгэсэн Алимаа

Нээлттэй хаалганы өдөр

2005 онд Засгийн газрын “Нээлттэй хаалга“-ны өдөрт оролцож байснаа бичиж байсан юм байна.

Тэрүүн шиг манай сургуулийн Нээлттэй хаалганы өдөр өнгөрсөн хоёр өдөр тохиож, би идэвхийлэн оролцов. Манай Их дээд, сургуулиуд үүнийг нэвтрүүлүүштэй.

Энд бага сургуулиасаа их сургууль хүртлээ нээлттэй хаалганы өдөр хийж үйл ажиллагаагаа сурталчилдаг.  Ерөнхий боловсролын сургуулийн хувьд эцэг, эхийн зөвлөл идэвхийлэн оролцож, барбекью хийгээд хөөрхөн мөнгө босгочихно. Хүүхдүүд нь концерт тоглоно. Үнэтэй охидын болон хөвгүүдийн ахлах сургуулийн хувьд хүүхдүүд эцэг эхтэйгээ нээлттэй хаалганы өдрөөр зочлох бөгөөд тухайн сургуулийн философи, соёлыг нь ойлгоход энэ үйл ажиллагаа их тустай байдаг. Төлбөртэй хувийн сургуулиуд хайж “дэлгүүрдэх” иймэрхүү үйл ажиллагаанд би идэвхитэй явдаг бөгөөд бусад үед гадны хүн сургуулийн орчинд ингэж чөлөөтэй нэвтрэх боломжгүй тул Нээлттэй хаалганы өдөр нь сургуулиудтай танилцах сайхан боломж юм.

Их сургуулийн нээлттэй хаалганы өдөр нь энэ жил ахлах сургууль, коллеж төгсөж байгаа хүүхдүүд, тэдний эцэг эх, дээд боловсрол эзэмшихийг хүсч байгаа насанд хүрэгчдэд чиглэсэн үйл ажиллагаа юм.

Нээлттэй хаалганы өдөр болох долоо хоногийн Даваа гарагт нь айлуудын шуудангийн хайрцагт эвхмэл материал хийсэн байв. Эвхмэл материал дээр гол кампусын газрын зураг, паркинг, гол үйл ажиллагаа болох спортын ордонг тод тэмдэглэснээс гадна 2012 онд шинээр санал болгож буй хөтөлбөрүүдийг жагсаасан байв. НН, Твиттер, Ютюб, АОЛ гэх мэт соушл нэтвооркоор холбогдох боломжийг дурдсан нь Нээлттэй хаалганы өдрөөс өмнө хүмүүст тодорхой суурь мэдлэгтэй болох боломжийг олгов. 

Эвхмэл брошур дээр энэ хоёр өдөрт болох арга хэмжээний цагийн хуваарийг тавьсан ба сургуулиуд заасан цагт нь лекцийн танхимд тухайн мэргэжлийн чиглэлээр сонирхолтой лекц уншиж байлаа. Мөн тэтгэлэг, сургалтын зээл, насанд хүрэгчдэд зориулсан сурах боломжууд, мэргэжил, хөтөлбөр солиход кредит тооцох г.м практик ач холбогдолтой лекцүүдэд дүүрэн хүнтэй байв. Үнэгүй кампус аяллын хувьд цаг тутам байсан бөгөөд дотуур байр, оюутнуудын ногооны аж ахуй, биологийн сургуулийн лаборатори амьтад, 3Д театр, Арт оюутнуудын зургийн үзэсгэлэн, жүжиг гээд их сонирхолтой аяллуудын хөтөч нь дан оюутнууд байв.

Гол арга хэмжээ болж байгаа спорт зааланд үнэгүй тарааж өгч байгаа зүйл их. Би гүйж ороол тэмдэг, тор, бал, бугуйвч авсан. Тэр бүр өөр сургууль руу ордоггүй болохоор нэг дор цугласан ийм арга хэмжээнээс сайхан мэдээлэл авах боломжтой байдаг юм.

www.flinders.edu.au/openday энэ линк рүү орвол энэ жилийн арга хэмжээний хуваарь байгаа.

Хашир хүн гэж хаширсан хүнийг хэлнэ гээд үнэнч шударгаар паркингийн төлбөрөө хийсэн чинь Нээлттэй хаалганы өдрөөр паркинг үнэгүй байсан байж би “шатав”. Сургуульдаа өргөсөн хандив гээд болчихоос…

Нэр үг нь “П****”, үйл үг нь “Ш**”

Монгол хэл аялгуу, тансаг. Нүүдэлчин соёл иргэншилтэйгээсээ хамаараад харагдах, үзэгдэх талбай ихтэй тул дүрслэн бодох чадвар өндөр хөгжсөнтэй холбоотой байх гэж би боддог. Дүрслэлийн хэл үнэн чка. Жишээлбэл, зохиол, шүлэг найраг, ардын дуу байгалийн дүрслэлээр эхлэх нь их. (“Хулсан ташуур”, “Эрүү цагаан болжмор”, “Өвгөн шувуу” гм дуунууд энд хамаарахгүй)

Морины зүс, явдлыг гурван зуун янзаар хэлэх боломжтой. Гэвч суудлын машины хувьд sedan, hatchback г.м-ийг тайлбарлахын тулд нэлээд тооны үг, өгүүлбэр хэрэгтэй болдог.

Сүүлийн 10 жилийн хугацаанд үйл үг нь Ш**, нэр үг нь П**** болсон хүмүүс хэт олон болж. УБ хотын гудамж, хөдөө тал, бүүр Хөх хотын гудамжинд чиг үүнийг тав алхаад сонсоно. Сэтгэгдлээр таашаал авагчид бол хараал, ерөөлийн магистр байтугай доовторууд. Тухайн нийтлэл, санааны юутай нь санал нийлэхгүй байгаагаа илэрхийлж чадахгүй байж, бичсэн хүний дэлдэн чих, муруй хамар, хэдэн онд ч юм үйлдсэн “нийгмийн эсрэг гэмт хэргийг” нь дуудаад тавьчихна. Зигмунд Фрөидийн онолоор бол хүн өөрт дутуу зүйлээ ямар нэг байдлаар илэрхийлдэг гэнэм. Нөгөө хулгайч бусдаас хамгийн чангаар “Хулгайчийг бариарай” гэдэгтэй ижил утгатай.

Cyber-bullying буюу нэтээр сэтгэл санааны дарамт үзүүлэх нь интернэтийн сөрөг тал. Нийгмийн сэтгэлзүйн эрүүл мэнд Засгийн газрынх нь шүдний өвчин болчихоод байгаа хөгжингүй орнуудын хувьд энэ үзэгдэлтэй хийх тэмцэл чангаруулж байна.

Дэлгэцний цаанаас хараан зүхэгсэд АНОН-уудыг таних боломжгүй, нүд нүдээ харж байгаад хэлж чадахгүй үгсээ хайрлалгүй урсгадаг тул тэр бүхнийг уншиж байгаа хүнд дэлхий ертөнц чиний эсрэг байгаа юм шиг мэдрэмж төрдөг. Ийм ч учраас олон хүн нууц нэрээр блог хөтөлдөг байх. Саяхандаа Гилийн хатны дугуй унасан зурагнаас болж, эр эм нь мэдэгдэхгүй гээд бөөн комээнт. ГХ эм гэдгээ батлах гээд бас үзэж байнаа. Тэр хүний далд ухамсарт нь “би эр хүн шиг харагддаг” гэдэг мэссеж “дугуй унахдаа” гэдэг тодотголтойгоо үлдсэн гэж найдъя. Дашрамд хэлчихье. Манай ГХ САЙХАН ХҮҮХЭН. Сайхан гэдэгтээ гадна үзэмжнээс гадна дотоод сэтгэлийг нь, түүний ертөнцийг багтаасан юм шүү.

Нэтээр гутаан доромжлогчдын талаар Баабар гуай, хүний эрхийн хуульч М. Ичинноров хоёр бичиж байсан. Монголд энэ талаар өөр ярьдаг хүн байдаг бол би олж уншаагүй байж болно.

Хуучин өөрийн санаагаа нийтэд илэрхийлэх боломж ТВ, сонины сурвалжлагч нар, албан тушаалтнууд г.м тодорхой бүлэг хүмүүст байсан бол интернэт дэлгэрснээр хэнбугай ч үзэл санаагаа илэрхийлэх боломжтой болсон. Фэйсбүүк, твиттер бол бүүр “морийг нь эмээллээд” өгчихсөн. Дэлхий ертөнц зургаан тэрбум хүнтэй. Дэлхийн банкны судалгаагаар 2009 оны байдлаар интернет хэрэглэгчид нь тэдний 27 хувь. Манайх 13 орчим хувь. 

Манайд яадгийг мэдэхгүй. Харин гадаад орнуудад интернэтийн орчин дахь үзэн ядалтыг хязгаарлах үүднээс хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд модераторуудыг хөлсөлж авдаг бөгөөд тэдгээр хүмүүсийн үндсэн ажил нь сэтгэгдлээр “таашаал авагч” гаж донтонгуудын коомэнтийг устгадаг. Нийт орж буй мэдээллийн урсгалын 20-30 хувь нь энэхүү шүүлтүүрт тунаж үлддэг байна.

Ихэнхи хүмүүс нэт хэлэлцүүлэгт хэрэглэгдэж буй үг хэллэг, харилцааны соёлын стандартыг хараад гайхшаа бардаг. Бүтээлч, эрүүл ухаантай мэтгэлцээн гэхээсээ илүүтэй хувь хүнийг гутаан доромжлох, гүтгэх нь арррраа дэндүү. Ялангуяа АНОН, эсхүл нууцлаг нэртэй хүмүүсийн дайралт бол бүүр заналтай.

19-р зууны философич Алексис дэ Токвилль гэж хүний хэлснээр “олон нийтийн дарангуйлал” буюу ”tyranny of the massess wields power through the social mechanisms of popular opinion and common belief”. Ийм учраас энэ бол манай нийгмийн интернэт хэрэглэгчдийн үндсэн өнгө төрх.

Олон нийтийн нүдэн дээр ил амьдардаг улс төрчид, урлаг соёлын одууд олон нийтийн гутаах доромжлолыг үүрэх зовлонг хамгийн их эдэлдэг. Тийм болохоор зарим сонин дээр гарсан ярилцлага, нийтлэлийн доор коомент үлдээх боломжгүй байдаг. Блог бичигчид мөн хийсэн бичлэг бүрийг нь шүүмжлэх атаархагчдаас залхаад комэнтээ хаах нь бий. Тэдэнтэй хэрэлдэж суух нь цагийн гарз. Ганзориг кoомэнт авдаггүй нь ийм учиртай байх.

Би энд эрүүл шүүмжлэлийг яриагүй, бүтээлч биш, хорсон тэчъяадсанаасаа болоод “өмдөндөө дусаах” гэж байгаа хүмүүсийн талаар ярьж байгаа юм шүү. Ингэж тодруулахгүй бол шууд тусгаж авангуутаа коомэнт үлдээхээ больчихно.

Бүтээлч коомэнтууд байнаа. Анх энэ блогийг бичиж эхлэхэд монгол фонт байхгүй тул галигладаг байсан. Нэг хүний коомэнтээс санаа аваад юникодоор хөрвүүлдэг болсон. Одоо бол шууд бичдэг болсон. Бичиж буй надад чиг амар, уншиж буй таанууст чиг хялбар. CHXurlee-ийн санал болгосноор австрали өдөр тутмын амьдралаа бас дандаа биш ч хаяадаа бичдэг. Хандалтын тооноос харахад их сонирхолтой байдаг юм шиг байна лээ.

Яахав дээ, эзэн нь юмаа мэддэг, эрэг нь усаа хашдаг юм чинь сайбер буллинг ихдээд байвал блогоо хаачихвал өөрийн дуртай юмаа хийх цаг, зав л их гарах биз.

Анхаарал тавьж уншсан бүх хүмүүст баярлалаа.

Энэхүү бичлэгээрээ нууц нэрээр блог хөтөлж буй хүмүүсийг бүгдээрээ ИЛ гар гэж хэлэх гээгүй болно.

Алимаа

2011.08.14 Ням гараг

Endeavor Award Open!!!

Энэ линкээр ороорой.

http://www.deewr.gov.au/International/EndeavourAwards/Pages/2012EndeavourAwardsOpen.aspx

Яах талаар будаа бичлэгүүдээс аваарай.

ТAFE-д оюутнуудын тоо энэ жил 6 ирэх жил 10 болох болтугай.

Australian Leadership Award Scholarship ALAS 2012

The Australian Leadership Awards (ALA) Scholarships are provided by the Australian Agency for International Development (AusAID) with the aim of developing leadership and linkages within the Asia-Pacific region.  The Scholarships are offered to high achievers from the region to undertake postgraduate study in Australia and a Leadership Development Program. Study programs must relate to AusAID’s priority areas of disability, economic growth, education, environment, food security, gender, governance, health, human rights, infrastructure, regional stability, rural development and water & sanitation. ALA Scholarships seek to empower awardees to lead social and economic policy and development in their own countries and in the region. Mandatory requirements for ALA Scholarships application*: v  A record of high-level undergraduate or post-graduate academic achievement; v  Appropriate results in one of the following English language proficiency test being achieved for no longer than two years prior to the date of the application ie IELTS with an overall result of at least 6.5 and no individual band score less than 6; or the equivalent level of TOEFL – see the AusAID website below for further details. v  An Unconditional Letter of Offer from an Australian university v  Willingness to return to your country for at least two years immediately upon completion of the scholarship to help build capacity there. *Information provided here is a summary; please refer to the ALA Scholarships Handbook for full details.

 

Applications for the commencement of the 2012 academic year opened on 11 March 2011 and will close on 31 May 2011.  Submit the applications preferably online attaching the required documentary evidence.  

For detailed information on ALA Scholarships please visit www.ausaid.gov.au/scholar/default.cfm. GOOD LUCK ALL